Επιμέλεια κειμένου - εικόνες : Δημήτρης Καραγεωργίου

Πριν από δύο χρόνια, είχα φιλοξενήσει μια συνέντευξη με τον κ. Δημήτρη Μελιδωνιάτη, ιδιοκτήτη της BOAT CENTER και αποκλειστικό αντιπρόσωπο των ιταλικών σκαφών MAR.CO και MASTER. Είχε φανεί τότε ...

ο προβληματισμός του για την κατάσταση της αγοράς, αλλά και η αισιοδοξία του για το μέλλον. Στο τέλος, παραθέτω το κείμενο εκείνης της συνέντευξης, ώστε να είναι εφικτή η σύγκριση του τότε με το παρόν.

-Πριν από δύο χρόνια, στον ίδιο χώρο, συζητούσαμε και για την πορεία της αγοράς, μέσα από τις τότε συγκυρίες. Πιστεύετε ότι τα χειρότερα έχουν περάσει;
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, έχουν συμβεί πολλά, τόσο σε πολιτικό, όσο και σε οικονομικό, πολιτιστικό και κοινωνικό επίπεδο. Η πραγματικότητα μας, έχει αλλάξει με τρόπο – θα τον χαρακτηρίσω έτσι – άκομψο τις περισσότερες φορές. Έγιναν μέσα σε ελάχιστο χρόνο, σημαντικές αλλαγές, σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας μας. Όσο και ως ένα σημείο έπρεπε πολλά πράγματα να είχαν γίνει εδώ και πολλά χρόνια, ο ρυθμός και ο τρόπος που έγιναν επιδείνωσαν το κλίμα αβεβαιότητας που είχε από την αρχή της κρίσης δημιουργηθεί στην κοινωνία. Μοιραία, όταν υπάρχει κριτική δυσκολία για την αντιμετώπιση των καθημερινών αναγκών, οι πρώτες περικοπές θα γίνουν από αυτό που λέμε ‘διασκέδαση – αναψυχή’. Αυτό, είχε σαν αποτέλεσμα την ραγδαία συρρίκνωση του κλάδου σε όλα τα επίπεδα. Πολλές εταιρείες έκλεισαν, χάθηκαν οι περισσότερες θέσεις εργασίας, οι μαρίνες άδειασαν. Τα μεγέθη που αντιπροσωπεύουν αυτή την κατάσταση είναι δυστυχώς πολύ μεγάλα. Έτσι, αν θεωρήσουμε πως σήμερα έχουμε πιάσει ‘πάτο’ και αύριο κλείσει ακόμη μία εταιρεία, η ζημιά που έχει γίνει στον κλάδο είναι τόσο μεγάλη, που ακόμη μία απουσία δεν νομίζω πως αλλάζει σημαντικά το τοπίο.
 

- Ποιοι κατά τη γνώμη σας ήταν οι βασικοί λόγοι που οδήγησαν τον κλάδο στη σημερινή του κατάσταση;
Εδώ ειλικρινά, δεν ξέρει κανείς από πού να αρχίσει και που να τελειώσει. Κατά την άποψη μου όμως, βασικοί λόγοι, ήταν η έλλειψη σταθερής πολιτικής, το καθαρό μυαλό στη λήψη αποφάσεων, και η στόχευση. Όποιες αποφάσεις λήφθηκαν και εννοώ τα μέτρα, ήταν εισπρακτικού και μόνο χαρακτήρα, χωρίς την παραμικρή μέριμνα για το αύριο. Και μέσα από τη δική σας σελίδα, ενημερώθηκα για το υπόμνημα που έστειλε ο σύνδεσμος μας στους αρμόδιους φορείς, τεκμηριώνοντας τις απώλειες εσόδων από τη συγκεκριμένη πολιτική και παρ’ όλα αυτά η εισήγηση έπεσε στο κενό. Προφανώς, δεν υπήρχε η κατάλληλη ενημέρωση όσων αποφάσιζαν, αλλά και είναι προφανές πως υπήρχε άγνοια της ελληνικής πραγματικότητας από μέρους τους. Όταν τα σκάφη έφευγαν σε μαρίνες γειτονικών, ανταγωνιστικών αγορών, δεν συγκινήθηκε κανείς από τους αρμόδιους. Δεν χάνονταν μόνο έσοδα, αλλά και θέσεις εργασίας. Περιμένουμε 17.000.000 τουρίστες. Πόσο έχει αλλάξει το status της αγοράς, σε παροχή υπηρεσιών, υποδομές και εξοπλισμό από περισυ μέχρι σήμερα? Να πω ελάχιστα? Είναι αρκετό για να ανταγωνιστούμε όσους κάναμε ισχυρότερους με τα λάθη μας? Σίγουρα όχι. Εκείνο που χρειάζεται η αγορά, είναι προγραμματισμός σε βάθος χρόνου, συνέπεια και κίνητρα για να τονωθεί το ενδιαφέρον. Και όχι τρομοκρατία με ‘διαρροές’ ημίμετρα και παλινωδίες.
 

- Στις απώλειες της κρίσης, προσμετράμε και το γεγονός, πως για πρώτη φορά έπειτα από 32 χρόνια. Πως πιστεύετε ότι μπορεί να συνεχιστεί ο θεσμός που είναι και η μοναδική συνολική έκθεση του κλάδου;
Όπως όλα τα οικονομικά μεγέθη, διότι επί της ουσίας ένα τέτοιο είναι, χρειάζεται και αυτό προσεκτική ανάλυση. Πως διαμορφώνεται το κόστος ανά τ.μ. που καλούνται να ‘αγοράσουν’ οι εκθέτες και που αποτελεί το μεγαλύτερο κόστος συμμετοχής. Πέρα από αυτό, πως μπορούν να μειωθούν τα λοιπά έξοδα, που και αυτά ανεβάζουν το συνολικό κόστος σε δυσθεώρητα για την εποχή ύψη. Από την άλλη, όπως είπα και πριν, αν δημιουργηθεί ένα σταθερό κλίμα στην αγορά και αναθερμανθεί το ενδιαφέρον και οι πωλήσεις, τότε ο κάθε επαγγελματίας θα έχει λόγο συμμετοχής στην έκθεση. Ας μη ξεχνάμε, πως οι συμπολίτες μας έχουν υποστεί τα πάνδεινα στο όνομα της κρίσης και σίγουρα είναι πολλοί εκείνοι που κρυφοκοιτάζουν μια έστω και μικρή επανάληψη του παλιού καλού καιρού. Αυτό δείχνει και η αγορά μεταχειρισμένων, όπου - δειλά ίσως, γίνονται αρκετά πράγματα.
 

- Θα επανέλθω και σήμερα με την ίδια ερώτηση. Ο χώρος των φουσκωτών, είναι ο μοναδικός στον οποίο δεν προέκυψαν συνεργασίες ή συγχωνεύσεις, σε αντίθεση με άλλους τομείς της αγοράς. Νομίζετε πως κάτι τέτοιο είναι τυχαίο ή δεν υπάρχουν ακόμη και σήμερα οι προϋποθέσεις για τέτοιες κινήσεις..
Η άποψη μου δεν έχει αλλάξει από τότε. Τα δεδομένα λειτουργίας για επιχειρήσεις του κλάδου κατασκευής και εισαγωγής αντίστοιχα, εξακολουθούν να διαφέρουν κατά πολύ. Εξακολουθώ να πιστεύω πως, κάτι τέτοιο είναι καθαρά αποτέλεσμα των αντικειμενικών κριτηρίων του κάθε επιχειρηματία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι επιχειρήσεις του κλάδου μας είναι προσωπικές και πάντα υπάρχει ο καλώς εννοούμενος ο επιχειρηματικός εγωισμός. Καταλήγω να πω, ότι αποτελεί το κύριο εμπόδιο, για να δεχτεί κανείς να με τον μέχρι χθες ανταγωνιστή του. Εξακολουθώ να πιστεύω, πως οι καλώς εννοούμενη και έντιμη συνεργασία εταιρειών, θα έλυνε πολλά προβλήματα. Ίσως να δημιουργούσε και κάποια, όμως στις μέρες μας κανείς πρέπει να βλέπει σοβαρά κάθε περίπτωση που θα του εξασφάλιζε λίγο οξυγόνο.
 

-Πως κινήθηκε η BOAT CENTER στο διάστημα αυτό και πως πρόκειται να πορευτεί στη χρονιά που τρέχει;
Είχα πει και τότε, πως δεν βλέπω λόγους να αλλάξω την πολιτική μου απέναντι στην αγορά. Δεν ακολούθησα τα διάφορα ‘παπαγαλάκια’ που έβλεπαν παντού σκοτάδι. Και δεν θα το κάνω ούτε και τώρα βέβαια. Δεν είναι μόνο γιατί είμαι φύσει αισιόδοξο άτομο. Όπως έχεις σημειώσει, πιστεύω πως η απαισιοδοξία, είναι κακός γείτονας σε τέτοιες περιπτώσεις. Και πέρα από αυτά, υπάρχει και το ίδιο το προϊόν. Δεν ξέρεις πόσο βαθιά ευχαριστημένος είμαι, που ο κατασκευαστής ούτε διανοήθηκε καν, να μειώσει έστω και ελάχιστα, την ποιότητα κατασκευής, τον εξοπλισμό, το φινίρισμα ή έστω κάτι που θα μείωνε το κόστος παραγωγής. Τα πάντα είναι όπως πριν και καλύτερα ακόμη. Σε πείσμα των καιρών, ήλθαν νέα μοντέλα και βελτιώθηκε ακόμη περισσότερο η αισθητική τους. Έτσι, οπλισμένος με την ίδια αυτοπεποίθηση, θα πορευτούμε τη χρονιά που τρέχει αλλά και τις επόμενες.

Δύο χρόνια πριν …

Ανάμεσα στα άλλα, για τις εντυπώσεις μου από το 48ο Ναυτικό Σαλόνι της Genova, πριν από δύο χρόνια, όταν η ‘ κρίση ‘ βρισκόταν ακόμη επί θύραις, σημείωνα παντού, ότι είχα την ευκαιρία να έλθω σε επαφή με πάρα πολύ κόσμο και συζητήσω επίσης για πάρα πολλά θέματα. Από εκείνες τις επαφές, οι εντυπώσεις πάντα είχαν σαν σημείο αναφοράς, τον τρόπο, το πάθος και την ένταση, που ο κ. Mauro Zamuner, ιδιοκτήτης της MAR.CO, εκφράστηκε για τον αντιπρόσωπό του στη χώρα μας, τον κ. Δημήτρη Μελιδωνιάτη, τονίζοντας μια σχέση πρώτα οικογενειακή, τίμια και σταθερή και κατόπιν επαγγελματική και οικονομική, χωρίς συμβόλαια και ρήτρες, κλείνοντας τις εμπορικές δραστηριότητες με ένα τηλεφώνημα. Και οι δύο μας, συνέχισε, έχουμε κάτι αυτούσια κοινό με τους πελάτες μας. Οι ιταλοί, δεν ξέρουν για τους έλληνες και το αντίστροφο, πως μετά από τόσα χρόνια στη αγορά, δεν έχουμε ούτε ένα παραπονεμένο πελάτη. Κάτι, που χωρίς να το συζητήσουμε, έχουμε αφήσει να υπάρχει, σαν δεδομένο, γιατί απλά πιστεύουμε πως οι πελάτες μας μόνο έτσι πρέπει να νοιώθουν. Εμείς απλά κοιτάμε την παράδοση που έχουμε δημιουργήσει.
Μετά τις δηλώσεις από αυτό το πραγματικά μοναδικό πνεύμα συνεργασίας, παρουσιάζουμε τις απόψεις του εκλεκτού της MAR.CO στην Ελλάδα κ. Δημήτρη Μεληδωνιάτη για την επιχείρησή του και την αγορά γενικότερα, που είναι γεγονός ότι περνάει πολύ δύσκολες μέρες – και όχι μόνο.

- Πότε και πως ξεκίνησε η ενασχόλησή σου με τα φουσκωτά σκάφη και πως προέκυψε η επαγγελματική παρουσία.
Η πρώτη προσέγγιση στο αντικείμενο, έγινε μάλλον τυχαία το1989. Αυτή η πρώτη επαφή, που έγινε σε μια εποχή με συνθήκες και νοοτροπία που δυστυχώς αναπολούμε καθημερινά, ήταν αρκετή για να μου κεντρίσει το ενδιαφέρον και να ασχοληθώ περισσότερο. Έπειτα από λίγα χρόνια, αποφάσισα να βρω μόνος μου τις δυνάμεις μου στην αγορά, και ίδρυσα τη σημερινή μου εταιρεία το 1994. Η έδρα μου παραμένει η ίδια σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις. Μέχρι το 1997, είχα την αποκλειστική αντιπροσώπευση διαφόρων εταιρειών με σκάφη φουσκωτά και πλαστικά. Από τον Απρίλιο του 1997 ασχολήθηκα με την αποκλειστική εισαγωγή των ιταλικών φουσκωτών MAR.CO στην πλήρη γκάμα τους. Πρόσφατα ανέλαβα και την αντιπροσώπευση ολόκληρης της σειράς των φουσκωτών σκαφών που κατασκευάζει η επίσης ιταλική εταιρεία MASTER.

- Ποια ήταν τα κριτήρια επιλογής για την εμπορική επένδυση στα MAR.CO κατ αρχήν και τα MASTER πρόσφατα.
Όπως είναι καταξιωμένο σε παγκόσμιο επίπεδο και έχει γραφτεί επανειλημμένα σε όλα τα έντυπα του χώρου, η ιταλική ναυτική βιομηχανία έχει δώσει συγκεκριμένα δείγματα κορυφαίας ποιότητας κατασκευής, σχεδιασμού, αισθητικής και συνέπειας σε όλα τα είδη σκαφών που παράγει. Αντίστοιχα υψηλά στάνταρντς έχουν και στην κατασκευή των φουσκωτών σκαφών. Μοιραία λοιπόν, η εκλογή μου θα έπρεπε να είναι μία σειρά τέτοιων σκαφών, που να δώσουν από την αρχή το δικό τους ξεχωριστό στίγμα στην αγορά. Αντιπροσωπεύω δύο κλασικούς εκφραστές της ιταλικής “ σχολής “ με περισσότερα από 35 χρόνια πείρα στον σχεδιασμό και κατασκευή φουσκωτών σκαφών. Και πιστέψτε με, αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό, η συνέπεια, είναι πολύ βασικό στοιχείο, για την εμπορική επιτυχία μιας επιχείρησης που εισάγει προϊόντα.

- Εκτός από την εισαγωγή και εμπορία των MAR.CO και MASTER, υπάρχουν άλλες δραστηριότητες για την BOAT CENTER?
Παροχή υπηρεσιών με την ευρεία έννοια και το είδος που παρέχουν εξειδικευμένες προς τούτο εταιρείες δεν παρέχουμε. Η BOAT CENTER, με το εξειδικευμένο προσωπικό και την άριστη οργάνωση της, παρέχει κάθε είδος τεχνικής υποστήριξης στους πελάτες της, αναλαμβάνοντας την υλικοτεχνική κάλυψη όλης της γκάμας των δραστηριοτήτων ενός σκάφους. Η προετοιμασία των σκαφών γίνεται πάντα μέσα στις εγκαταστάσεις μας και τα σκάφη παραδίδονται έτοιμα για πλεύση στη θάλασσα. Προτεραιότητα μας είναι το πελατολόγιο που έχουμε όπως εκείνο που θα αποκτήσουμε, με τη διαρκή κάλυψη είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο και τριακόσιες εξήντα πέντε ημέρες το χρόνο. Επίσης, διαθέτουμε μεγάλη ποικιλία μεταχειρισμένων σκαφών και μηχανών, τα οποία συνοδεύονται από εγγύηση καλής λειτουργίας και αναλαμβάνουμε την πώληση σκάφους, φιλοξενώντας το κάτω από άριστες συνθήκες στους χώρους μας.

- Πως κρίνετε την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην αγορά του κλάδου γενικότερα και ποιές είναι οι προβλέψεις σας.
Κατ αρχήν όπως είναι γνωστό, πρόκειται για μία κρίση που είναι " εισαγόμενη ". Αυτό σημαίνει, πως αφού βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη σε μία από τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου και ως εκ τούτου αντανακλά σε παγκόσμιο επίπεδο, πρώτα θα πρέπει να δούμε ποιές θα είναι οι επιπτώσεις συνολικά στην οικονομία που μας την έκανε εξαγωγή και κατόπιν να δούμε το μέγεθος και τις επιπτώσεις που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε, βέβαια με τον καλύτερο τρόπο, αφομοιώνοντας άμεσα τα σημάδια ανάκαμψης. Αν οι επιλογές που έχουν γίνει μέχρι τώρα αποδειχθούν σωστές, θα το δούμε όλοι. Βλέπω, πως ο κόσμος είναι εκτός από προβληματισμένος είναι και πολύ φοβισμένος. Και βέβαια, δεν φταίει ο ίδιος γι αυτό. Δεν πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν προβλέψεις, σε κάθε περίπτωση όμως χρειάζεται υπομονή από όλους και να αποφύγουμε τις υπερβολές. Τα καλύτερα, είναι σίγουρο πως έρχονται. Άλλως τε και στο παρελθόν έχουν δημιουργηθεί παρόμοιες καταστάσεις, ίσως και χειρότερες, αλά πάντοτε υπήρξε φως στο τούνελ.

- Η εμφάνιση " κατά ριπάς " των νέων μεγάλων τετράχρονων κινητήρων, πιστεύετε ότι ωφέλησε του προφίλ των σκαφών σας - και γενικότερα - στη θάλασσα. Βελτίωσε την ποιότητα πλεύσης κλπ.
Σαφώς, αυτοί οι νέοι τετράχρονοι κινητήρες, είναι επιτεύγματα της τεχνολογίας. Εκείνο που έχει μεγάλη σημασία, είναι τους και τα δύο εργοστάσια που αντιπροσωπεύω, έχουν ήδη λάβει υπ όψιν τους τα νέα δεδομένα από την εμφάνιση των κινητήρων αυτών και μετά, έχουν αφομοιώσει πλήρως τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά, ώστε τα σκάφη να δείξουν την καλύτερη συμπεριφορά. Είναι βέβαιο, πως οι νέοι κινητήρες έχουν " πριμοδοτήσει " μία καλύτερη συμπεριφορά σε όλα τα σκάφη γενικότερα.

- Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από το τελευταίο Ναυτικό Σαλόνι της Αθήνας στο νέο του χώρο και τι πιστεύετε πως πρέπει να γίνει για την αναβάθμιση του.
Το Ναυτικό σαλόνι της Αθήνας, είναι μία εκδήλωση θεσμός, που προάγει τον κλάδο γενικότερα. Είμαι βέβαιος πως κινείται στη σωστή κατεύθυνση, κάτι που αποδεικνύεται και από τα συνεχώς διευρυνόμενα αριθμητικά μεγέθη του. Βέβαια δεν μπορούμε να κάνουμε σύγκριση με αντίστοιχες εκδηλώσεις του εξωτερικού, καθώς εδώ υπάρχει ένα βασικό και μεγάλο πρόβλημα. Ο μόνιμος εκθεσιακός χώρος, αν και οι διοργανωτές φάνηκαν συνεπείς στις προ διετίας υποσχέσεις και ο νέος χώρος πραγματικά δίνει άλλη διάσταση στο θεσμό. Σε προσωπικό επίπεδο είμαι ευχαριστημένος από την παρουσία μου όλα αυτά τα χρόνια, όμως πάντα θα πιστεύω πως μπορούμε και καλύτερα. Είναι προφανές, πως η αναβάθμιση της μεγαλύτερης κλαδικής μας έκθεσης, αποτελεί εγγύηση για το συνολικό όφελος.

- Υπάρχουν και ποιά είναι, τα πλάνα των MAR.CO και MASTER για το μέλλον. Θα δούμε καινούργια σκάφη και πότε.
Για το προσεχές διάστημα, μπορούμε να περιμένουμε ένα ή δύο σκάφη από την MAR.CO, από τα 35 ως τα 43 πόδια. Τα σχέδια είναι ήδη έτοιμα και τα έχω δει.
Για την MASTER δεν αναμένεται κάτι νέο σύντομα, με δεδομένο πως πρόσφατα έγινα πολλές αλλαγές και βελτιώσεις στα μοντέλα της.

- Πιστεύετε πως η δημιουργία φορέα φουσκωτών σκαφών στους κόλπους του ΣΕΚΑΠΛΑΣ, θα ωφελούσε το χώρο.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, είχε γίνει μια τέτοια κίνηση, ήταν όμως βραχύβια και δεν πρόλαβε να αξιολογηθεί κατά την άποψή μου. Κάτι αντίστοιχο στις μέρες μας, εκτός των άλλων, θα περιλαμβάνει πολλαπλάσιο αριθμό εταιρειών και με σημαντικά μεγαλύτερα μεγέθη, οικονομικά και άλλα. Η γενικότερη οικονομική κατάσταση της αγοράς ήταν σημαντικά διαφορετική καθώς επίσης διαφορετική ήταν και η δυναμική του ΣΕΚΑΠΛΑΣ, όπου σήμερα εμφανίζεται με αυξημένο παρεμβατισμό και διάθεση. Αν υπάρχουν σκέψεις για κάτι τέτοιο, αυτό θα πρέπει να γίνει με την ευρεία συναίνεση όλων και να προσδιοριστούν οι σκοποί και οι στόχοι του φορέα. Δεν είμαι αρνητικός για να πάρω μέρος σε μια τέτοια συζήτηση, αλλά θα πρέπει να γνωρίζω από πριν ποιες είναι οι κατευθύνσεις.

- Ο χώρος των φουσκωτών, είναι ο μοναδικός στον οποίο δεν προέκυψαν συνεργασίες ή συγχωνεύσεις, σε αντίθεση με άλλους τομείς της αγοράς. Νομίζεις πως κάτι τέτοιο είναι τυχαίο ή δεν υπάρχουν ακόμη οι προϋποθέσεις για τέτοιες κινήσεις..
Κατ αρχήν, θα πρέπει να τονίσω, πως τα δεδομένα λειτουργίας για επιχειρήσεις του κλάδου κατασκευής και εισαγωγής αντίστοιχα, διαφέρουν κατά πολύ. Χωρίς να πρέπει να ξεφύγουμε από την ελληνική πραγματικότητα, εξαγορές και συγχωνεύσεις έχουν γίνει, πράγματι, μεταξύ άλλων εταιρειών με τεράστια μεγέθη. Στην περίπτωση τη δική μας, πιστεύω πως κάτι τέτοιο είναι καθαρά αποτέλεσμα των αντικειμενικών κριτηρίων του κάθε επιχειρηματία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, οι επιχειρήσεις του κλάδου μας είναι προσωπικές και δεν κρύβω να πω ότι υπάρχει ο καλώς εννοούμενος ο επιχειρηματικός εγωισμός. Αυτό ίσως, να είναι και ένα κύριο εμπόδιο, για να δεχτεί κανείς να συμπορευτεί με κάποιον, που μέχρι χθες ήταν ανταγωνιστής του. Όμως είπα όμως πιο πριν, η εισαγόμενη κρίση είναι σε εξέλιξη και κανείς δεν ξέρει, τι μπορεί να σημαίνει αυτό αργότερα. Πάντως, έχω την αίσθηση, πως οι καλώς εννοούμενη και έντιμη συνεργασία εταιρειών, θα έλυνε αρκετά προβλήματα. Αλλά όπως είπα και πριν, αυτό είναι αντικειμενικό κριτήριο για τον κάθε επιχειρηματία.

- Πως πρόκειται να πορευτεί το 2011 η BOAT CENTER που προβλέπεται να είναι μία ακόμη ας ευχηθούμε η τελευταία - δύσκολη χρονιά.
Κρίνοντας από το ενδιαφέρον της αγοράς και τις πωλήσεις, ιδίως το τελευταίο εξάμηνο που ήταν και η πιο δύσκολη περίοδος τελευταία, δεν βλέπω λόγους για να αλλάξουμε την πολιτική μας απέναντι στην αγορά. Και επίσης, δεν έχουμε λόγους να τροφοδοτήσουμε ένα κλίμα αστάθειας που πλανάται γενικά. Βέβαια όλα θα εξαρτηθούν και από το μέλλον, αλλά μέχρι τώρα μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι είμαστε μία χαρά. Η απαισιοδοξία, είναι κακός γείτονας σε τέτοιες περιπτώσεις. Εύχομαι για όλους, να βγούμε πιο δυνατοί από αυτή τη δοκιμασία. Όσο για τις εκτιμήσεις μου, πιστεύω πως ο φετινός Σεπτέμβρης, εννοώντας τη χειμερινή περίοδο, θα είναι ο πιο δύσκολος που είχαμε ποτέ.